Romeo at Juliet
(dula ni William Shakespeare)
I.
Pagkilala sa
May-Akda
Si William
Shakespeare (26 Abril 1564 (bininyagan) – 23
Abril 1616) ay isang makatang Ingles, mandudula, at aktor, at malawakang
kinikilala bílang
pinakamahusay na manunulat ng wikang
Ingles at pre-eminenteng dramaturgo ng mundo. Madalas siyang tinatawag na pambansang makata ng Inglatera, at
tinaguriang "Bardo ng Avon".
Ang mga akdang ekstante niya ay kiabibilangan ng mga kolaborasyon, na may mga 38 na dula, 154 na soneta, 2 mahabang
tulang salaysay, at iba pang mga berso, na ang iba ay hindi sigurado kung
kanino.
Ang mga dula niya ay naisalin na sa lahat ng
pangunahing buhay na wika at mas tinatanghal ang mga ito kompara sa iba
pang mga mandudula. Si Shakespeare ay sinilang at pinalaki sa Stratford-upon-Avon, Warwickshire. Sa
edad na 18, pinakasalan niya si Anne Hathaway, at nagkaroon sila ng tatlong
anak: si Susanna, at ang kambal na
sina Hamnet at Judith. Sa isang panahon sa pagitan ng 1585 at 1592, nagkaroon siya ng maunlad na karera bílang isang
aktor, manunulat, at part-owner ng
isang playing company na Lord Chamberlain's Men, na nang naglaon
ay tinawag na King's Men.
Nagretiro siya sa Stratford marahil noong 1613, sa edad na 49, kung saan namatay
siya matapos lumipas ng tatlong taon.
Kaunting mga talâ tungkol sa pribadong
búhay ni Shakespeare ang natitirá, dahilan upang magkaroon ng malaking spekulasyon tungkol sa
kaniyang mga pisikal na katangian, seksuwalidad, at paniniwalang relihiyoso, at kung ang mga akda na inuugnay sa kaniya
ay iba ba ang nagsulat.
II.
Uri ng Panitikan
Dula
dahil ito ay naging dula dahil isa itong drama na ginaganap sa entablado.
III.
Layunin ng Akda
Ang layunin ng “Romeo at
Juliet”:
-
Ipinapakita dito ang wagas na pagmamahal, at
ang storya ding ito ay nagpapatunay ng “love
at first sight” dahil kahit saglit pa lamang nangkita ang dalawang
nagmamahalan, nag umapaw na agad ang pagmamahal nila sa isa’t isa. Ipinapakita
rin dito ang tunay na pagmamahal, dahil kahit magkagalit ang kanilang mga
pamilya sa isa’t isa, nagawa pa rin nilang tanggapin ito ng walang
pag-aalinlangan.
IV.
Tema o Paksa ng
Akda
Paksa ng akda ang dulang “Romeo at Juliet”
ay kwento ng kasawian mula sa magkabilang mundong nagmamahalan kung saan ang
kanilang kamatayan ang daan upang magkabati ang dalawang pamilyang matagal ng
nag-iiringan.
V.
Mga Tauhan sa
Akda
·
Romeo-
ang
kasintahan ni Juliet. Isang mapagmahal na binata, ang anak ng Pamilyang
Montague.
·
Juliet-
ang
kasintahan ni Romeo. Isang mapagmahal na dalaga, ang anak ng Pamilyang Capulet.
·
Paris-
ang
karibal ni Romeo sa pag-ibig ni Juliet. Masugid na manliligaw ni Juliet.
·
Padre
Lawrence- ang pari na nagkasal sa dalawang nagmamahalan na si
Romeo at Juliet. Ang paring handang tumulong sa dalawang nagmamahalan.
·
Tybalt-
Si
Tybalt ay pinsan ni Juliet. Matapos mapatay ni Tybalt ang matalik na kaibigan
ni Romeo na si Mercutio sa kanilang sagupaan, naghiganti si Romeo at sinaksak
siya nito na naging kadahilanan kung bakit pinaalis si Romeo sa Verona.
·
Mercutio-
Si
Mercutio ay ang matalik na kaibigan ni Romeo. Siya rin ang nakaaway ni Tybalt
sa isang sagupaan na naging dahilan ng kanyang kamatayan.
VI.
Tagpuan o Panahon
·
Unang
Tagpo: Inisip ni Romeo na walang makakapalit kay Juliet sa
puso niya, kahit sino pang magandang babae na kanyang makaharap ay hindi siya
matuturuang kalimutan si Juliet. Samantalang iniisip ni Juliet ang sinabi ng
kanyang ina tungkol sa lalaking nais siyang ligawan.
·
Pangalawang
Tagpo: Dumalo sa piging si Romeo at batid niya ang umaapaw na
kagandahan ni Juliet. Pinakita ni Tybalt ang kanyang pagkapuot kay Romeo nang
sabihin niya sa tiyuhin niyang Capulet na si Romeo ay isang Montague at dapat
na paalisin sa piging na ito. Sinabi ng tiyuhing Capulet na hindi siya dapat
paalisin dahil batid niya ang dangal ng kanyang pagkatao. Nagkita si Romeo at
Juliet at sila ay naghalikan.
·
Ikatlong
Tagpo: Sa yugtong ito ay ang pagkakabunyag ng pangalan ni
Romeo bilang Montague. Dito rin ang pagtatapatan ng pag-ibig sa pagitan ni
Romeo at Juliet. Ipinangako ni Romeo ang tunay niyang pagmamahal kay Juliet.
·
Ika-apat
na Tagpo: Ang pagkikita ni Romeo at Juliet sa simbahan kasama ang
isang pari.
·
Ikalimang
Tagpo: Ang pagpatay ni Tybalt kay Mercurio at ang pagtutuos
nila ni Romeo.
·
Ika-anim
na Tagpo: Inisip ni Juliet ang pagpapakasal niya kay Paris.
·
Ikapitong
Tagpo: Binigyan ni Padre Laurence ng lason si Juliet upang
solusyon sa paghadlang sa pagpapakasal niya kay Paris.
·
Ikawalong
Tagpo: Ininom ni Juliet ang lason.
·
Ikasiyam
na Tagpo: Nalaman ni Romeo ang sinapit ni Juliet. Dahil dito,
pumunta siya sa isang butikaryo upang humingi ng lason upang magpakamatay na
rin.
·
Ikasampung
Tagpo: Nalaman ni Padre Laurence ang sinapit ni Romeo.
·
Ikalabing-isang
Tagpo: Nagpakamatay si Romeo. Nagising mula sa hiram na
kamatayan si Juliet at nang malaman na nagpakamatay na si Romeo ay sinaksak
niya ang kanyang sarili.
VII.
Nilalaman o
Balangkas ng mga Pangyayari
Galaw ng mga Pangyayari:
A.
Pangunahing
Pangyayari
-
Nagkaroon ng alitan sa dalawang pamilya sa
Verona, Italy, dahil sa kani-kanilang tagapaglingkod, nalaman ito ni Prinsipe
Escalus at nagbanta ng isang matinding parusa na darating sa mga mag-aaway. Si
Romeo Montague ay nalulungkot dahil hindi mabawi ni Rosaline ang pag-ibig niya.
Nalaman ni Romeo ang tungkol sa Masked Party ng mga Capulet, kasama sila
Benvolio at Mercutio, nagpanggap sila bilang mga imbitado. Doon niya nakilala
si Juliet Capulet at agad nilang minahal ang isa't isa.
B.
Pasidhi
o pataas ng pangyayari
-
Pumunta si Romeo sa balkonahe ng mga Capulet
pero ang nakakita lang dito ay si Juliet, at umamin si Romeo, nagpakasal sila
ni Padre Laurence. Matapos iyon, si Tybalt ay naghahamon ng away laban kay
Romeo, ngunit imbis na si Romeo ang nakipaglaban ay si Mercutio ang humarap
dito at napatay ni Tybalt si Mercutio, at si Romeo naman ay naghiganti at
pinatay si Tybalt.
C.
Karurukan
o kasukdulan
-
Nalaman ito ng prinsipe at pinalayas niya si
Romeo sa Verona, nagtago naman ito sa Mantua. Napagdesisyunan ng ama ni Juliet
na ipakasal siya kay Paris. Dahil ayaw ni Juliet, humingi siya ng tulong kay
Padre Laurence at gumawa ito ng lason na makakapagpatulog sa kaniya ng dalawang
araw.
D.
Kakalasan
o pababng aksyon
-
Gusto niyang ipadala ang balita na ito kay
Padre John, ngunit sa kasamaang palad hindi ito nakarating kay Romeo ang plano
at inikalang patay ayon sa tagapaglingkod niya. Bumili si Romeo ng lason at
bumalik sa Verona. Pinuntahan niya ang libingan ng mga Capulet kung saan
nagkita sila ni Paris at ito'y kaniyang pinatay. Pumunta ito sa tabi ni Juliet,
ininom ang lason at namatay. Nang makarating si Padre Laurence, nagising si
Juliet at nakita ang patay niyang sinta. Sinubukang kumbinsihin ni Padre
Laurence si Juliet ngunit pinatay niya rin ang sarili niya.
E.
Wakas
-
Nalaman ng dalawang pamilya ang balita, at
dahil dito ay tinigil na nila ang away.
VIII.
Mga Kaisipan o
Ideyang Taglay ng Akda
Dito makikita ang kapangyarihan ng pag-ibig,
gagawin ang lahat para lamang sa minamahal kahit anong hamak ay babalewalain lahat.
IX.
Istilo ng
Pagkakasulat ng Akda o Teoryang Pampanitikan
Ang akdang “Romeo at Juliet” ay kinikilala bilang isang mahabang tula, madamdamin, at mala-tula. Isa na rin ito sa mga
pinakakilalang likha ni William Shakespeare.
Pero ano kaya mayroon sa estilo ng paggawa nito na may “love-hate relationships” sa mga mambabasa at manonood? Gamitin
natin ang desulat na anyo nito—ang pinaka-orihinal.
Gustong ipadating ni Shakespeare na ang kwentong ito ay malaking bagay. Magmula sa mga matalinhagang pananalita ng tula,
binibigyang ideya ni Shakespeare ang mga mambabasa kung ano ang nangyayari at kung ano ang nararamdaman ng mga tauhan sa
pangyayaring ito. At ayon sa spekulasyon, ang “Romeo at Juliet” ay isang
halimbawa ng blank verse kung saan ito ay walang tugma, may limang dalawang pantig, at naglalaman ng popular na stress pattern. Gamit ang estilong
ito, binibigyang diin ni Shakespeare ang pinaka-punto ng taludtod.
Ang pinaka-teoryang pasok sa “Romeo at
Juliet” ay ang teoryang romantisismo.
Bakit? Kasi ang naging konklusyon ng kwento (spoiler) ay ang away ng dalawang pamilya ay natigil dahil sa
totoong pagmamahal ng magkasintahan. Sinusundan naman ito ng teoryang klasismo kasi ang kwento nito ay
nalikha noong 1594 hanggang 1596 at kilalang-kilala pa rin sa taong 2018! At
hanggang sa magpakailanman! Ibig sabihin lamang nito na hindi nawala ang ganda
at halaga nito sa pagdaloy ng panahon. Pangatlo naman ang eksistensyalismo. Mas luting ito sa panig ng mga Capulets dahil hindi
si Juliet ang gumagawa ng mga desisyon niya, lalo na’t sa kasal nya dapat kay
Paris. Kaya parang hindi siya ang sariling nilalang kundi parte lang ng
nilalang ng ama niya. Sumasailalim naman sa pormalistiko ang paggawa at estilo nito n nabanggit na sa itaas.
Ang pinakahuli naman ay ang imahismo.
Sobrang “flowery” ang mga salitang
ginamit ni Shakespeare na nagbibigay ng mas matalinhagang ibig sabihin ang
bawat taludtod at diyalogo.
X.
Buod
Nagsimula ang lahat ng ito sa Verona, Italy
kung saan may matinding away sa pagitan ng mga Montagues at Capulets. Noong
mag-away ang mga tagapaglingkod nito, si Prinsepe Escalus ay nagbanta na
matinding parusa ang darating doon sa mga mag-aaway. Si Romeo Montague ay
nalulungkot dahil hindi maibawi ni Rosaline ang pag-ibig niya. Nang malaman ni
Romeo ang tungkol sa masked party ng
mga Capulets kasama sila Benvolio at Mercutio, naisipan nilang magpanggap
bilang mga inimbitahan. Doon niya nakilala si Juliet Capulet at agad nilang
minahal ang isa’t isa. Kahit na nalaman ng isa ang tungkol sa pamilya nila,
hindi ito naging problema sa magkasintahan.
Dumating si Romeo sa balkonahe ni Juliet at
doon inamin ni Romeo ang pagmamahal niya kay Juliet. Kinabukasan, ikinasal sila
ni Padre Laurence. Matapos iyon, si Tybalt (pinsan ni Juliet) ay naghahamon ng
away laban kay Romeo. Imbis na si Romeo, si Mercutio ang naklaban na namatay,
kung saan binawi ni Romeo ang kamatayan kay Tybalt. Matapos nito, tumakas si
Romeo at nang mkarating ito sa prinsipe, pinalayas niya si Romeo sa Verona.
Ngayon nasa Mantua siya, nagtatago. Si Juliet ay nalungkot sa nangyari at
napagdesisyunan ng kanyang ama na ipakasal siya kay Paris. Dahil ayaw ni
Juliet, humingi siya ng tulong kay Padre Laurence at gumawa siya ng lason na
patutulugin si Juliet ng dalawang araw.
Gusto niyang ipadala ang balita na ito kay Romeo kaya
inilahad niya ito kay Padre John. Sa sinamaang palad, hindi nakarating kay
Romeo ang plano at inakalang patay na si Juliet ayon sa tagapaglingkod niya.
Bumili siya ng lason at bumalik sa Verona, pinuntahan ang libingan ng mga
Capulet kung saan nagkita sila ni Paris at pinatay niya ito. Inulit niya ang
pagmamahal niya kay Juliet at ininom ang lason at namatay. Nang makarating si Padre
Laurence, nagising si Juliet at nakita ang patay niyang sinta. Sinubukang
kumbinsihin ni Padre Laurence si Juliet ngunit pinatay niya rin ang sarili niya.
Nakarating ang balita sa dalawang pamilya at dahil dito ay tinigil na nila ang
away.
Walang komento:
Mag-post ng isang Komento